MICROFOON VAN DE MAAND JULI 2023

Eind jaren twintig werden in de Verenigde Staten bolvormige microfoons geïntroduceerd; het waren condensatormicrofoons voor geluidsfilm, die, om voor de hand liggende reden, 'De Bom' genoemd. De ronde vorm bleek het ideale ontwerp, waarbij geluidsgolven het element kunnen bereiken met zo min mogelijk reflecties van de behuizing.

De meest succesvolle en bekendste bolvormige microfoon was de Western Electric 630 (ook bekend als de Britse STC 4021/ Franse LMT 3630), maar de firma Brush, de uitvinder van de kristalmicrofoon, produceerde ook een aantal bolvormen, waarvan de BA 106 waarschijnlijk degene is, die het meest verkocht werd. De BA-106 is precies even groot als de WE 630, met een diameter van slechts 64 mm.

Geïntroduceerd rond 1940, werd de BA-106 geadverteerd als 'een microfoon van hoge kwaliteit, met een hermetisch afgesloten "Acousticel" met gesinterde bronzen demping.' "Metalseal" kristal werd gebruikt voor bescherming tegen omstandigheden van hoge luchtvochtigheid. Brush verklaarde: 'deze microfoon biedt een ongeëvenaarde respons in microfoons van dit type en prijsklasse.' Hij kostte $ 19,75.

Met een simpele handbeweging kan hij worden losgekoppeld van de basis, om de BA-106 als handmicrofoon te gebruiken.

Het slimme ontwerp van Brush' Acousticel is gebaseerd op het piëzo-elektrische effect dat elektrische ladingen worden gegenereerd op bepaalde vlakken van sommige kristallen wanneer er krachten in een of andere richting op worden uitgeoefend.
De geluidscel heeft geen diafragma, hij is samengesteld uit twee dunne kristallen plaatjes, die in een isolerend raam geklemd zitten, samen vormen ze met dat raam een luchtdicht rechthoekig geheel. Onder invloed van geluidstrillingen worden de kristalplaten naar binnen gebogen, waardoor een positieve spanning ontstaat. Bij schokken of mechanische trillingen buigen beide platen in dezelfde richting; in tegenfase, dat geeft dus geen spanning en daarom geen hoorbare storing.

Brush raadde de BA-106 aan voor thuisopnamen, omroepinstallaties, zendamateurs, monitoring en institutionele en industriële toepassingen. Hij werd ook geleverd bij de Brush 'Soundmirror', de eerste bandrecorder van Amerikaanse makelij, uit 1946, die zeer succesvol was en in grote aantallen werd verkocht. De BA-106 zou zeker 15 jaar in productie blijven.

Een bijna exacte kopie van de BA-106 werd geproduceerd door de Nederlandse firma Ronette, die hem verkocht als type O88, bijgenaamd de 'soundball', de vergelijkbare O88F (op een flexibele zwanenhals) en met zwarte plastic (polopas) steel, als ' Coronation'-model, als eerbetoon aan de pas gekroonde koningin Elizabeth II, in 1953.

Veel meer modellen zijn te vinden zijn in mijn boek Witnesses of Words. Meer informatie daarover is te vinden op: www.witnessesofwords.com